Στο παράστημα και στη μορφή οι Άγιοι ήταν περίπου έτσι: Ό Μέγας Βασίλειος ήταν πολύ ψηλός, στητός, ξερακιανός και πολύ αδύνατος, μαυριδερός στο χρώμα, καί το πρόσωπο του είχε μία κιτρινάδα. Ή μύτη του ήταν μεγάλη καί είχε σμιχτά φρύδια. Με συνοφρυωμένη την όλη μορφή έμοιαζε με περίφροντι άνθρωπο. 'Ηταν μακρυπρόσωπος, με αρκετές ρυτίδες, βαθουλούς κροτάφους, με στρωτά μαλλιά καί με γενειάδα αρκετά μεγάλη καί μισοάσπρη. Στούς λόγους ξεπέρασε όχι μονάχα τους συγχρόνους του, αλλά καί τους παλαιούς. Κι αυτό, γιατί μορφώθηκε πολύπλευρα καί η επιβολή του ήταν αναμφισβήτητη. Εξίσου ασκήθηκε καί στην έμπρακτη φιλοσοφία καί μ' αυτή προχώρησε στη θεωρία των όντων.
Ό ιερός Γρηγόριος ο Θεολόγος στο παράστημα ήταν μέτριος, λίγο ωχρός, αρκετά συμπαθής, με κυρτή μύτη, ίσια φρύδια καί ήρεμο καί γεμάτο προσήνεια βλέμμα. Το ένα από τα δύο μάτια, το δεξί, έδειχνε πιο αυστηρό, γιατί στα βλέφαρα σταματούσε κάποια ουλή. Τα γένεια δεν ήταν βαθιά, εξωτερικά όμως ήταν πυκνά, ήταν αρκετά φαλακρός καί με άσπρα μαλλιά, ενώ τα άκρα της γενειάδας του φαίνονταν σαν καπνισμένα. Αξίζει να πούμε γι' αυτόν τούτο: "Αν επρόκειτο να προβληθεί ανάμεσα στους ανθρώπους ένα πρότυπο, πού ν' αποτελείται από όλες τις αρετές, αυτό είναι ο μέγας Γρηγόριος, πού ξεπέρασε στη λαμπρότητα της ζωής όλους εκείνους, πού είχαν διακριθεί έμπρακτα στη ζωή. Προχώρησε σε τέτοιο σημείο της Θεολογίας, ώστε όλοι νικώνταν από τη σοφία του καί στους λόγους καί στα δόγματα. Γι' αυτό άλλωστε απόκτησε καί την προσωνυμία «θεολόγος».
Ό θείος Χρυσόστομος ως προς το σώμα ήταν πολύ κοντός στο ανάστημα, με μεγάλο κεφάλι επάνω στους ώμους, ισχνός στην κυριολεξία. Είχε μεγάλη μύτη καί πλατιά ρουθούνια, ήταν ωχρόλευκος, με βαθουλωμένες τις κόγχες των ματιών καί με τους βολβούς τους μεγάλους. Συνέβαινε να λάμπει το πρόσωπο του, μολονότι η λοιπή εμφάνιση έδειχνε πώς υπέφερε. Ήταν φαλακρός καί το μεγάλο του μέτωπο ήταν χαραγμένο με πολλές ρυτίδες. Τα αυτιά του ήταν αρκετά μεγάλα καί τα γένεια του κοντά, αραιά καί ξανθόλευκα. Τα σαγόνια του ήταν πιεσμένα προς τα μέσα, εξαιτίας της αυστηρότατης νηστείας. Ερμήνευσε την Αγία Γραφή με τόση εμβρίθεια, όσο κανένας άλλος. Υπήρξε πηγή της ελεημοσύνης καί της αγάπης, καί πάρα πολύ ζηλευτός για την αγάπη προς τον συνάνθρωπο καί για τη διδασκαλία του. (Migne P.G., τ. 29).
(Νεοελληνική απόδοση Σοφοκλή Δημητρακόπουλου)
«ΤΟΛΜΗ» τ.37, Ιανουάριος 2004, σ.39