π. Χριστόδουλος Μπίθας, ομιλία στην Μεγάλη Εβδομάδα
Ξεκινάμε την ζωή μας κι έχουμε μεγάλη αισιοδοξία. Καθώς βρισκόμαστε στην εφηβεία, νομίζουμε πως όλα μπορούν να γίνουν, όλα μπορούμε να τα ανατρέψουμε, όλα μπορούμε να τα κρίνουμε κι όλα μπορούμε να τα βάλουμε στη θέση τους. Είμαστε γεμάτοι ιδανικά και ιδέες ωραίες, ειλικρινείς και αυθεντικές. Και καθώς μεγαλώνουμε και καταλαβαίνουμε πως είναι ο κόσμος ακριβώς, πόση δυστυχία υπάρχει, πόση κακία υπάρχει και πάνω απ’ όλα καθώς καταλαβαίνουμε την δική μας αδυναμία, είτε το ομολογούμε είτε όχι, κλεινόμαστε στον κόσμο μας. Γενιά με γενιά κάνουμε κι εμείς τα ίδια που κατηγορήσαμε στους γονείς μας και τους παππούδες μας και επαναλαμβάνουμε τα ίδια και τα ίδια λάθη που έκαναν και οι πρόγονοί μας. Και φτάνει ο άνθρωπος να αισθάνεται μεγάλη απελπισία. Και κλείνεται στον κόσμο του και κάνει τα ίδια που έκαναν και άλλοι. Δηλαδή, νοιάζεται μόνο για την επιβίωση, να εξοικονομήσει τα χρειώδη του βίου. Να μπορέσει να προστατεύσει την οικογένειά του, να συνάξει κάποια αγαθά μην έρθει καταστροφή ή πόλεμος. Κι ο καιρός περνάει κι ο άνθρωπος κλείνεται στην ρουτίνα του, στα καθημερινά του. Και τα προβλήματα μεγαλώνουν.
Ζευγάρια που μείνανε σιωπηλά μέσα σ’ ένα γάμο, παιδιά που δεν μπόρεσαν ποτέ να συνεννοηθούν με τους γονείς τους, γονείς που έχουν παράπονα απ’ τους γιους και τις κόρες τους, κυβερνήσεις που είναι ανάξιες να τακτοποιήσουνε τα του τόπου τους, διαφθορά, στενοχώρια, έλλειψη ελπίδας. Στα χρόνια μας το αισθανόμαστε ιδιαίτερα αυτό. Κι όποιος άνθρωπος έχει λίγη ειλικρίνεια προς τον εαυτό του, συνειδητοποιεί κάποια στιγμή ότι όλα εκείνα τα όνειρα της εφηβείας χαθήκανε, κρυφτήκανε μέσα σε απογοητεύσεις και διαψεύσεις. Κι όποιος κάποια στιγμή ελπίσει κάτι παραπάνω, ομολογεί ότι η ψυχή του έχει αποκοιμηθεί. Ομολογεί ότι βρίσκεται σ’ έναν θάνατο, σε μια νέκρωση. Πολλοί, δόξα τω Θεώ, φτάνουν μέχρι το κατώφλι της εκκλησίας και λένε «αισθάνομαι νεκρός, αισθάνομαι τον γάμο μου νεκρό, αισθάνομαι να μην έχω κανένα ενδιαφέρον για την ζωή, αισθάνομαι ότι όλα τα έχω κάνει, όλα τα έχω πει, όλα τα έχω ακούσει και δεν μένει πια τίποτα να κάνω, είμαι μόνο 40 χρονών και δεν έχω να ελπίσω σε τίποτα».
Στο τροπάριο της ημέρας ακούμε μια προσευχή, που μας πείθει ότι αυτά τα λόγια, αυτές οι σκέψεις δεν είναι μόνο σήμερα που υπάρχει αυτός ο τρόπος ζωής με αυτά τα χαρακτηριστικά, αλλά και πριν από 1500 και δυο χιλιάδες χρόνια.
Έρχεται ο Νυμφίος στο μέσον της νυκτός. Έρχεται δηλαδή ο Θεός, έρχεται η Κρίση. Και παρακαλούμε. Σε παρακαλώ ψυχή μου να έχεις εγρήγορση, να μην είσαι κοιμισμένη, να μην έχεις παραδοθεί στον θάνατο. Σε ποιο θάνατο; Σ’ αυτόν που περιγράψαμε. Τον πνευματικό θάνατο, την πνευματική νέκρωση. Δεν είναι θλιβερό προνόμιο μόνο τής εποχής μας, πάντα ήτανε Η εποχή μας έχει τα δικά της χαρακτηριστικά απλώς.
Εχθρός του ανθρώπου η ρουτίνα της καθημερινότητας. Εχθρός του ανθρώπου η έλλειψη ελπίδας, εχθρός του ανθρώπου το να χάσει το νόημα της ζωής. Στην ουσία μ’ αυτό το τροπάριο παρακαλούμε τον Θεό να είναι κοντά μας, για να μπορούμε κι εμείς με τις δικές μας προσπάθειες, με την δική μας αγωνία, με την δική μας πείνα και δίψα να μην κοιμηθεί η ψυχή μας, να μην χάσουμε ένα νόημα να ζούμε. Παρακαλούμε τον Θεό να είμαστε πάντα σε εγρήγορση, πάντα ζωντανοί, πάντα με μια αγωνία για το αύριο, καλή αγωνία, πάντα δημιουργικοί, πάντα αγαπητικοί, κι όσες φορές να πέφτουμε να σηκωνόμαστε και να ελπίζουμε ότι θα μας βρει το τέλος σηκωμένους.
Ετούτο δω το τροπάριο δεν είναι καθόλου απλό, δεν είναι κάτι επετειακό και όμορφο που έγραψε ένας εμπνευσμένος ποιητής που πίστευε στον Θεό. Είναι η προσευχή για τη σωτηρία μας. Να μην κοιμηθούμε τον μεγάλο πνευματικό ύπνο. Και μοιάζουμε μ’ εκείνους για τους οποίους είπε ο Κύριος στους μαθητές του ,«άσε τους νεκρούς να θάψουν τους δικούς τους νεκρούς». Γιατί δυστυχώς βλέπουμε γύρω μας, τόσους πολλούς καλούς ανθρώπους πνευματικά νεκρούς, αδιάφορους, αποσβολωμένους μπροστά στις οθόνες της τηλεόρασης, θυμωμένους στους δρόμους να κατηγορεί ο ένας τον άλλο, πνιγμένους στις βιοτικές μέριμνες. Κι όλοι λένε, μα τι να κάνουμε, έτσι είναι η ζωή.
Όμως δεν πλαστήκαμε γι’ αυτή την ζωή. Πλαστήκαμε για ένα παράδεισο. Αυτό τον ίδιο παράδεισο που είχαμε ποθήσει όταν ήμασταν έφηβοι. Πλαστήκαμε για ωραία και μεγάλα πράγματα. Πλαστήκαμε για να ’χουμε ιδανικά. Πλαστήκαμε για να έχουμε τα χέρια μας ενωμένα με τους άλλους ανθρώπους. Πλαστήκαμε για να μαθαίνουμε μέσα από την εμπειρία μας, από τα λάθη μας. Πλαστήκαμε για να χαρούμε τούτη εδώ τη ζωή, όσα χρόνια κι αν μας δόθηκαν. Πλαστήκαμε για να μπορέσουμε από τούτο δω τον κόσμο να καταλάβουμε ότι το πέρασμα στον άλλο κόσμο, στην άλλη ζωή είναι - όπως έλεγε μια αγία ψυχή, σαν ένα λουλουδάκι, ένα φυτό ωραίο, που τρυπάει έναν τοίχο, κι απ’ τη μια πλευρά ενός τοίχου περνάει στην άλλη, από αυτόν εδώ τον κόσμο τον πεπερασμένο, στην αθανασία και στην αιωνιότητα. Πλαστήκαμε για την αιωνιότητα. Και κάθε άνθρωπος που αγάπησε και αγαπά, κάθε άνθρωπος που έχει στιγμές τέτοιες, ξέρει ότι είναι κατά βάση φτιαγμένος για να ζήσει έναν παράδεισο.
Και αν η γη μας είναι κόλαση εξαιτίας της δικής μας αμαρτίας, ας ελπίσουμε. Ας ελπίσουμε, αυτό είναι το νόημα της ημέρας. Ότι ο Νυμφίος που έρχεται στην ζωή μας, η χάρις του Θεού δηλαδή, θα μας βοηθάει επειδή το θέλουμε, επειδή δεν το βάλαμε κάτω, επειδή κάποια στιγμή αφυπνιστήκαμε, επειδή κάποια στιγμή είδαμε τα λάθη μας, επειδή μετανοήσαμε, επειδή μεταστραφήκαμε. Η χάρις του Θεού θα μας βοηθήσει να ξυπνήσουμε από τον ύπνο τον βαθύ, αυτό τον ύπνο που κάνει την πλειοψηφία ίσως των ανθρώπων να λέει «μα έτσι κάνουν όλοι, μα έτσι μιλάνε όλοι, μα αυτά βλέπουν όλοι». Να ξυπνήσουμε από αυτή τη βαθιά ακηδία που έχουμε. Και η αυριανή ημέρα, αυτή είναι η προσευχή μας, η αυριανή ημέρα, η αυριανή εβδομάδα, ο άλλος μήνας, να είναι ένας μήνας όπου θα νιώσουμε λιγάκι τον παράδεισο στην ζωή μας. Γι’ αυτό πλαστήκαμε.
Σε κάθε Θεία Λειτουργία λέμε ότι καλούμαστε να προγευτούμε την Βασιλεία των ουρανών. Και πολλοί από μας δεν το καταλαβαίνουμε τι θα πει. Τι θα πει να γευτούμε την Βασιλεία των ουρανών; Μα να νιώσουμε την χαρά αυτή. Ότι δεν είμαστε πλασμένοι για τα λίγα, είμαστε πλασμένοι για τα πολλά, όχι όμως τα υλικά πολλά. Είμαστε πλασμένοι για να αυξήσουμε όλα αυτά τα δώρα που μας έδωσε ο Θεός. Τον νου, την καρδιά, την ψυχή, την χαρά, την αγάπη. Κι αν ζούμε μέσα σε ένα σκοτάδι και κάνουμε αυτά που δεν θέλουμε, όπως λέει ο απόστολος Παύλος, όμως επειδή ξέρουμε ότι ο Νυμφίος είναι ο αγαπημένος, είναι αυτός που αγαπάει, είναι αυτός που θέλει το καλό μας, είναι αυτός που πάντα μας περιμένει, είναι αυτός που μας καλεί σε μια διαρκή ευχαριστία, είναι αυτός που θέλει μόνο να σωθούμε. Επειδή υπάρχει αυτός, ο Νυμφίος, το λέει κι η λέξη, ο γαμπρός δηλαδή, η Εκκλησία είναι η νύμφη, εμείς δηλαδή είμαστε η νύμφη κι ο Χριστός είναι ο Νυμφίος και ζητούμενο στην ζωή μας είναι αυτός ο γάμος. Ο γάμος της χαράς, ο γάμος της ψυχής μας με την χάρη του Θεού. Γι’ αυτό παρακαλούμε με αυτό το τροπάριο. «Βλέπε ουν ψυχή μου μη τω ύπνω κατενεχθείς». Να μην μας κυριεύσει ο πνευματικός θάνατος. Για να μπορέσουμε να ζήσουμε την Βασιλεία του σε αυτήν εδώ την ζωή. Γι’ αυτό είμαστε κεκλημένοι. Μαζί με τους αγίους, τους δικαίους, όσους κατάλαβαν ότι μόνο η ζωή κοντά στον Χριστό είναι που αξίζει.
Να είναι αυτή η Μ. Εβδομάδα για όλους μας εβδομάδα στοχασμού, προσευχής, λύπης για τις αμαρτίες μας, χαράς και ελπίδας για το αύριο, για το αύριο του καθενός μας. Γιατί γι’ αυτό είμαστε όλοι κεκλημένοι από τον Χριστό όπως και να είναι ο κόσμος μας. Καλή Ανάσταση να έχουμε. Ο Θεός να είναι μαζί μας.