Όπως στις καλές παραστάσεις στο θέατρο χειροκροτούμε όρθιοι, όπως μετά από μια ομιλία που ανοίγει ορίζοντες, σπεύδουμε να σφίξουμε το χέρι στον ομιλητή, έτσι και τώρα νιώθω την ανάγκη να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου προς τον άνθρωπο με το πλατύ χαμόγελο που φαίνεται τόσο καλοκάγαθος και διαφορετικός στο τηλεοπτικό στερέωμα, ο οποίος πλέον δεν προκαλεί μόνο εκκρίσεις σάλιου και ευφροσύνη με τις εκπομπές του, αλλά διδάσκει και ιστορία με ταλέντο και ευαισθησία.
Ξεκίνησα, όμως, συνεπαρμένη, in medias res. Ας εκθέσω τις σκέψεις μου με μια σειρά. Μέσα στη λαίλαπα της τηλεοπτικής ανοησίας και την γενική απαξίωση της ιστορίας και του πολιτισμού, συχνά σκέφτομαι να κλείσω τελείως το «χαζοκούτι». Η εύκολη λύση είναι αυτή, κάτι σαν την άποψη εκείνων που επειδή η πρόοδος της επιστήμης δεν έτυχε καλής διαχείρισης, τείνουν να την αρνούνται συλλήβδην. Αντίστοιχα, όταν ακούω πως οι ιερείς ή οι αστυνομικοί όλοι είναι σκάρτοι εξανίσταμαι. Χάρηκα στο διάβα της σύντομης ζωής μου να βρω ανθρώπους που τιμούν το λειτούργημα, το διακόνημά τους, από τον πατέρα μου που υπηρέτησε ευηθώς το Σώμα, ως τον παπά της ενορίας μου, που υπηρετεί ακούραστα τον πλησίον. Γιατί, λοιπόν, να γενικεύω για την τιβι;
Επειδή οι πολύτιμοι μαργαρίτες εκεί φαντάζουν σαν κόκκος άμμου στην παραλία, θα μου πείτε. Μα γι’ αυτό τώρα νιώθω την ανάγκη να μοιραστώ με την «δικτυακή μου οικογένεια» την χαρά μου καθώς «παραπάτησα» στο τηλεχειριστήριο και έπεσα σε μια εκπομπή – θησαυρό που πολύ με ενθουσίασε. Εκπέμπει στο κρατικό κανάλι απ’ την Θεσσαλονίκη κάθε Κυριακή στις 5:30μ.μ. και σε επανάληψη την Τρίτη στις 11μμ.
Είναι η σειρά του Ηλία Μαμαλάκη «Χώματα με Ιστορία» που με αφορμή πέρυσι τη ζωή του Κατσαντώνη κι εφέτος του Γέρου του Μοριά αναδιφά τις δέλτους της ιστορίας μας και την ανασταίνει. Αυτήν την Κυριακή ένιωσα πως στο μισάωρο της εκπομπής με την εξαίσια σκηνοθεσία, την ενδελεχή έρευνα και τον συμπαθή παραμυθά, συμπυκνώθηκαν όσα ήθελα να πω και είπα ή δεν είπα ένα μήνα τώρα στα τριτάκια μου του Γυμνασίου για τα χρόνια λίγο πριν την Εθνεγερσία. Άξιος ο κύριος Μαμαλάκης, ο Θεός να τον φωτίζει και να του ανατροφοδοτεί το μεράκι ώστε να ξεπερνά τις μικρότητες που αναδύονται και τους σκοπέλους των ιδεολογημάτων που ταλανίζουν τον τόπο.
Ξεχωρίζουν τα κρατικά κανάλια από την σαχλαμάρα και την πλύση εγκεφάλου των ιδιωτικών, και ιδίως ο δίαυλος της συμπρωτεύουσας. Εκεί θα δει κανείς εκπομπές σαν τις «Ανιχνεύσεις» όπου οι αρχές του διαλόγου όντως τηρούνται μεταξύ των αξιόλογων προσκεκλημένων κι ο παρουσιαστής τούς δίνει χρόνο και ουσιαστικό βήμα διασταύρωσης επιχειρημάτων. Εκεί θα βρεις και τον Βέγγο με τη Δανδουλάκη στη «Θεσσαλονίκη της νοσταλγίας μας», την σειρά της Κ. Ιγερινού, η οποία φωτίζει την ιστορία της νύμφης του Θερμαϊκού με πολλά υποσχόμενο τρόπο.
Γεννιούνται προσδοκίες, λες κι αναβιώνει η εποχή του κρυφού σχολειού, ή εκείνη που μεγαλύτεροι φίλοι μού διηγούνται, τότε που με προσμονή μαζεύονταν γύρω απ’ τα πικάπ και τα ραδιόφωνα επί δικτατορίας για να μυηθούν σε κάτι αξιόλογο και απαγορευμένο. Μήπως και τώρα το πολιτικώς ορθό, η ημιμάθεια, η άγνοια και τα ιδεολογήματα δεν απαγορεύουν σχεδόν την ουσιαστική επαφή μας με την ιστορία και την Εκκλησία;
Ειρήνη Σωτηρίου